Artikelen
Filosoferen om te leren denken - 32/2
Waarom geven leerlingen soms goede antwoorden zonder écht te begrijpen wat ze doen? In dit artikel pleit Anna Wagemans voor het stimuleren van een actieve en kritische leerhouding door te *filosoferen met kinderen*. Door samen na te denken over vragen zonder vaststaand antwoord, leren leerlingen verwoorden wat ze denken, verbanden leggen en openstaan voor andere perspectieven. Dit versterkt hun creatief en kritisch denken — vaardigheden die hard nodig zijn in de snel veranderende wereld van vandaag. Wagemans laat zien hoe filosofisch denken niet alleen in groepsgesprekken, maar ook in de individuele begeleiding van remedial teachers toepasbaar is. Zo krijgt de leerling ruimte om na te denken over eigen leerstrategieën en doelen. Een waardevolle benadering die verder gaat dan kennisoverdracht en écht bijdraagt aan de ontwikkeling van denkvaardigheid en zelfinzicht.
Filosoferen in de praktijk - 32/2
In dit artikel wordt beschreven hoe filosoferen in een voltijd HB-groep op basisschool De Steiger bijdraagt aan het stimuleren van kritisch en genuanceerd denken. Filosoferen is hierbij geen discussie of fantaseren, maar een respectvolle zoektocht naar betekenis. Voorwaarden zoals duidelijke gespreksregels en een veilige sfeer zijn cruciaal, zodat alle kinderen durven mee te denken en spreken. Aan de hand van praktijkvoorbeelden – een gesprek over jaloezie met het boek Alles wat ik voel en een denkoefening over goed en kwaad met sprookjesfiguren – laat de auteur zien hoe kinderen uitgedaagd worden verder te denken dan hun eigen ervaring. Door het stellen van vragen, het uitwisselen van perspectieven en het onderbouwen van standpunten ontwikkelen kinderen zowel hun morele als hun cognitieve denkvaardigheden. Zo ontdekken zij dat goed en kwaad niet altijd zwart-wit zijn, en dat denken ruimte geeft voor nuance en groei.
Altijd prijs op de voordelen Bingo - 32/2
In haar column beschrijft Agnes Maassen hoe ouders van hoogbegaafde kinderen vaak worstelen met hardnekkige vooroordelen en het stigma dat hoogbegaafdheid een luxeprobleem zou zijn. In werkelijkheid kampen deze kinderen regelmatig met verveling, motivatieverlies en zelfs mentale klachten doordat het onderwijsaanbod niet aansluit. Ouders aarzelen vaak om hulp te vragen uit angst als ‘lastige ouder’ gezien te worden. Remedial teachers en andere onderwijsprofessionals kunnen een cruciale rol spelen in het herkennen van signalen en het bieden van passende ondersteuning. Dit vraagt om kennis, samenwerking met ouders én de moed om buiten de standaardkaders te denken en handelen.
Een effectieve aanpak voor het onderwijzen van dubbel bijzondere leerlingen - 32/2
Dubbel bijzondere leerlingen, begaafd én met een leer- of ontwikkelingsstoornis, stellen het onderwijs voor complexe uitdagingen. Het Systemic Support Program (SSP) biedt leraren een gestructureerde en oplossingsgerichte aanpak om maatwerkinterventies te ontwikkelen. In dit artikel worden de resultaten van een onderzoek naar het SSP besproken. Leraren rapporteerden een beter begrip van de behoeften van deze leerlingen, een afname van emotionele uitbarstingen en positieve reacties van ouders. De methode vergrootte hun handelingsbekwaamheid, zowel in de klas als online. SSP blijkt daarmee een krachtig instrument om dubbel bijzondere leerlingen effectiever te ondersteunen.
Focus op talent - 32/2
Dr. Eleonoor van Gerven is een toonaangevende expert op het gebied van begaafdheidsonderwijs. Als oprichter van Slim! Educatief en programmamanager bij het Kenniscentrum Hoogbegaafdheid zet zij zich in voor een inclusieve benadering van begaafde en hoogbegaafde leerlingen. In dit interview deelt ze haar visie op onderwijsvernieuwing, het belang van educatieve behoeften boven labels, en het stimuleren van talent in plaats van het compenseren van zwaktes. Ze pleit voor maatwerk, peer-onderwijs en een systemische benadering, waarbij iedere leerling recht heeft op ontwikkeling vanuit eigen potentieel. Haar aanpak vraagt om geduldige, duurzame verandering in het onderwijs.
Pedagogische sensitiviteit in het werken met hoogbegaafde leerlingen - 32/2
Hoe geef je hoogbegaafde leerlingen écht passend onderwijs? Dit artikel laat zien dat pedagogische sensitiviteit, het goed aanvoelen, begrijpen en reageren op wat een leerling nodig heeft, minstens zo belangrijk is als didactische aanpassingen. In een diverse klas voelen hoogbegaafde leerlingen zich vaak ‘anders’ of niet gezien. Een leraar die zich bewust is van deze unieke positie en hier sensitief op inspeelt, kan een wereld van verschil maken in het welbevinden, de motivatie en het zelfbeeld van deze leerlingen. Het artikel gaat in op de achtergronden van pedagogische sensitiviteit en geeft praktische, laagdrempelige tips om hier direct mee aan de slag te gaan. Een must-read voor onderwijsprofessionals die méér willen betekenen voor hun hoogbegaafde leerlingen.
Ik hoor er (nog steeds) bij - 32/2
Steeds meer cognitief zeer intelligente kinderen vallen vroegtijdig uit in het onderwijs, ondanks de inzet van ouders, leraren en hulpverleners. De oorzaak ligt in het structureel tekortschieten van het systeem om te voldoen aan hun psychologische basisbehoeften: competentie, autonomie en relatie. Jeugduitval heeft ingrijpende gevolgen, zoals schooltrauma en verlies van talent. Standaardoplossingen schieten tekort; maatwerk en samenwerking zijn cruciaal om deze kinderen écht te helpen en hen het gevoel te geven dat ze erbij horen. Lees dit en meer in de deze column.
Ondernemerszaken - 32/2
Als zelfstandig remedial teacher komt er meer kijken bij het ondernemerschap dan alleen goed onderwijs geven. In dit artikel lees je alles over praktische zaken zoals je aangifte inkomstenbelasting, het wel of niet worden gezien als ondernemer door de Belastingdienst, en hoe je je kunt wapenen tegen cybercriminaliteit – hét ondernemersrisico van nu. Ook krijg je tips over omgaan met onterechte facturen, het belang van begrijpelijke belastingtaal en hoe een jaarlijkse begroting je financiële overzicht versterkt. Tot slot ontdek je hoe online marketing je praktijk zichtbaarder en succesvoller kan maken.
Remedial Playing - 32/2
Redacteur en remedial teacher Manuel Colsen omschrijft enkele denkspellen die te gebruiken zijn om de rt-lessen voor leerlingen nog leuker en afwisselender te maken. Bovendien doen deze spelletjes een beroep op executieve vaardigheden.
Recensies - 32/2
Zoooo blij! - 32/2
Meritocratie in het onderwijs? Zet remedial teachers in scholen in! - 32/2
Aan talent geen beperking - 32/1
In dit artikel van Manuel Colsen maak je kennis met Tineke Willekes, remedial teacher en expert in de begeleiding van kinderen met het syndroom van Down. Vanuit haar praktijk ‘COOL Kinderpraktijk’ werkt ze in Zeewolde en omgeving aan inclusief onderwijs, met als overtuiging: elk kind bezit talent. Tineke deelt haar aanpak en methoden – zoals Leespraat, Kleine Stapjes en mediërend leren – en geeft inzicht in de specifieke uitdagingen bij de spraak- en taalontwikkeling van kinderen met Downsyndroom. Ook geeft ze waardevolle tips voor leraren en begeleiders in het regulier onderwijs. Een persoonlijk en leerzaam verhaal over vroegtijdige stimulering, samenwerking met ouders en het belang van blijven geloven in mogelijkheden.
Connectie & Cognitie - 32/1
Altijd online zijn klinkt handig, maar ondermijnt juist de focus, creativiteit en het welzijn van jongeren. Dit artikel pleit voor digitale vrijheid als fundament voor echte digitale vaardigheid en wijsheid. Door inzicht in de werking van het brein – met de metafoor van de olifant (reflexbrein), de berijder (denkbrein) en de oase (archiverend brein) – wordt duidelijk hoe constante prikkels van smartphones leerprestaties en motivatie ondermijnen. Jongeren hebben nog onvoldoende controle over hun reflexmatige gedrag en worden bovendien doelgericht beïnvloed door techbedrijven die vechten om hun aandacht. Leraren en ouders spelen een cruciale rol in het begeleiden van jongeren naar bewust, gefocust en gezond schermgebruik. De oplossing ligt niet in schermloosheid, maar in het versterken van breinkennis, het aanleren van aandachtstraining en het toepassen van zes bewezen breinprincipes in het onderwijs. Zo maken we leerlingen digivaardig én digiwijs, met hun denkbrein aan het roer.
Het belang van goede auditieve verwerking - 32/1
Sam lijkt soms afwezig, maar het probleem zit dieper: in de auditieve verwerking of het werkgeheugen. Steeds meer kinderen hebben moeite met het verwerken van auditieve informatie, terwijl hun gehoor goed is. Ze haken af in gesprekken, missen instructie, en lopen leerachterstanden op. Oorzaken? Mogelijk een overdaad aan visuele input in de vroege jeugd. In dit artikel lees je hoe je als remedial teacher met testen als die van Acoustic Pioneer zicht krijgt op waar in het brein de verwerking stokt – en hoe trainingen zoals Dierenstapelen of Elephant Memory effectief kunnen zijn, mits ingebed in reguliere begeleiding. Zo kan een kind als Sam weer aanhaken, meedoen en leren.
Kijkoplossing - 32/1
Redactioneel - 32/1
Pleidooi tegen vroege sturing en voor eigen koers in onderwijs - 32/1
Prentenboeken: rijke basis voor wiskundige interactie - 32/1
Prentenboeken zijn niet alleen een taalrijke schat, maar ook een wiskundige goudmijn. Onderzoek toont aan dat kleuterleerkrachten, zowel bij expliciet wiskundige als ‘gewone’ prentenboeken, jonge kinderen effectief kunnen uitdagen tot wiskundig denken via interactieve vragen. Cruciaal is de afwisseling tussen concrete vragen (zoals “Hoeveel wielen zie je?”) en abstracte denkprikkels (“Wat als elk biggetje een vriendje meeneemt?”). Vooral abstracte vragen blijken wiskundig denken te stimuleren, zeker bij wiskundige prentenboeken. Leerkrachten blijken dit bewust en doelgericht in te zetten, al verschilt de mate van abstractie. De aanbeveling? Zet als remedial teacher of leerkracht je wiskundige bril op bij het voorbereiden én uitvoeren van voorleesmomenten, en durf inspelen op de spontane wiskundige observaties van kinderen. Door meerdere keren en met verschillende doelen voor te lezen, vergroot je hun wiskundig inzicht — stap voor stap, bladzijde voor bladzijde.
Recensies - 32/1
RT begeleiding aan leerlingen met Downsyndroom - 32/1
Ontwikkeling stopt niet na het speciaal onderwijs – en dit artikel laat zien waarom. Aan de hand van inspirerende voorbeelden, zoals Mar Galcerán – het eerste parlementslid in Europa met het syndroom van Down – laat dit artikel zien wat er mogelijk is als we talent blijven zien. Ouders van jongeren met een verstandelijke beperking richtten zelf een school op: Paratus. Daar draait het om ontdekken, ontmoeten en ontwikkelen – midden in de samenleving. Met een onderwijsprogramma vol stages, cognitieve groei en persoonlijke doelen, krijgen jongeren de kans om verder te leren en een plek te vinden waar ze écht tot bloei komen. Dit artikel is een krachtig pleidooi voor inclusie, kansen en het geloof dat niemand ooit uitgeleerd is.
Versterk wederkerigheid in het thematiseren - 32/1
Thematiseren in de onderbouw biedt jonge kinderen betekenisvolle, interactieve leerkansen – maar risicoleerlingen hebben hier niet vanzelf profijt van. Juist zij vragen om doelgerichte ondersteuning in spel, taal en onderzoek. Dit artikel laat zien hoe remedial teachers in de uitvoeringsfase van een thema cruciale impulsen kunnen geven. Denk aan het verwoorden van spelhandelingen, het inzetten van spelscripts of het begeleiden van een klein onderzoekje – steeds afgestemd op het ontwikkelingsniveau en de betrokkenheid van het kind. Drie praktijkvoorbeelden laten zien hoe dit eruitziet en welke opbrengsten het oplevert, van plezier en taalontwikkeling tot meer zelfvertrouwen en spelverdieping. De rol van de remedial teacher blijkt onmisbaar in het toegankelijk maken van thematisch onderwijs voor álle leerlingen. Met praktische tips en didactische aanwijzingen biedt het artikel direct toepasbare inzichten voor wie met jonge kinderen werkt. Een pleidooi voor zorgvuldige observatie, bewust taalgebruik en doelgerichte spelbegeleiding.
Vraag Raak: de kunst van effectieve vragen stellen - 32/1
In de lerarenkamer vertelt Paul geagiteerd over Pablo, een leerling met ADD, die steeds op zijn gsm zit. Wat doe je als begeleider? Verdedig je Pablo of luister je écht naar Paul? Dit artikel toont hoe communicatie vaak ontspoort door misverstanden, interpretaties en botsende contexten. In plaats van direct te reageren, leer je hoe ‘leeg luisteren’ en het stellen van doordachte vragen je helpen om voorbij de frustratie te komen. Via drie registers – Doen, Denken en Voelen – ontdek je hoe je de juiste vragen stelt op het juiste moment. Zo ondersteun je Paul, creëer je ruimte voor nuance én voorkom je polarisatie. Een onmisbare gids voor wie gesprekken in scholen menselijker én effectiever wil maken.
Werken aan zichtbaarheid - 32/1
Wetswijzigingen voor ondernemers - 32/1
In deze update lees je welke wetswijzigingen sinds 1 januari 2024 belangrijk zijn voor zzp’ers en kleine ondernemers, zoals remedial teachers met een eigen praktijk. De nieuwe Omgevingswet bundelt 26 wetten, waardoor vergunningen aanvragen nu sneller en overzichtelijker gaat via één digitaal loket. Tegelijk stijgt het tarief in box 3 naar 36%, daalt de zelfstandigenaftrek verder en is er geen betalingskorting meer op voorlopige aanslagen. Ook de mkb-winstvrijstelling is verlaagd naar 13,31%. Wel positief: de onbelaste reiskostenvergoeding is verhoogd naar € 0,23 per km. De 30%-regeling voor buitenlandse werknemers is beperkt en het wettelijk minimumloon per uur is nu gelijk voor iedereen. Alle wijzigingen op een rij, inclusief ingangsdata, vind je op ondernemersplein.nl – een initiatief van EZK en BZK.
Redactioneel - 31/5
Denktalent bij kleuters? - 31/5
Sommige jonge kinderen blinken al vroeg uit in denken en leren – een zogenoemd *denktalent*. Toch wordt een cognitieve voorsprong niet altijd tijdig herkend, wat kan leiden tot demotivatie en gedragsproblemen. In dit artikel ontdek je hoe het stimuleren van creatieve denkvaardigheden niet alleen helpt bij de signalering van cognitief talentvolle kinderen, maar ook bijdraagt aan hun brede ontwikkeling. Denkvragen, rijke leeromgevingen en spel bieden kansen om kinderen uit te dagen én te observeren. Modellen zoals het drieringenconcept tonen aan dat creativiteit een cruciale component is van potentieel. Het artikel biedt praktische handvatten, zoals denksleutels, waarmee onderwijsprofessionals kinderen op een speelse en betekenisvolle manier kunnen uitdagen. Door denken te stimuleren vóórdat we gaan signaleren, bouwen we aan een inclusief onderwijsaanbod waarin elk kind de ruimte krijgt om zijn of haar talent te laten zien. Lees verder voor inspiratie, voorbeelden en direct toepasbare ideeën uit de praktijk.
Heeft u mijn verslag gelezen? Het schrijven van begrijpelijke kind-informatie op taalniveau B1 - 31/5
In Nederland heeft maar liefst 1 op de 9 volwassenen moeite met lezen en schrijven. Dit heeft grote gevolgen: van problemen op werk tot misverstanden in de zorg. Veel informatie die professionals schrijven, is nog te moeilijk. Vooral ouders begrijpen verslagen over hun kind soms niet, en lezen ze daarom niet. Dit artikel laat zien waarom schrijven op taalniveau B1 zo belangrijk is en hoe je dat doet. Met praktische tips zoals kortere zinnen, het vermijden van vaktaal en het schrijven vanuit het perspectief van de lezer. Het artikel daagt remedial teachers en andere professionals uit om niet alleen mondeling goed af te stemmen, maar ook schriftelijk beter te communiceren. Wil je écht dat je boodschap aankomt? Dan begint dat bij begrijpelijke taal. Ontdek hoe je dat aanpakt in dit artikel.
Interprofessioneel samenwerken rondom het kind - 31/5
Als remedial teacher (rt’er) kijk je met een unieke, specialistische bril naar kinderen. Die waardevolle blik verdient een prominente plek in het netwerk rondom het kind. Dit artikel verkent hoe interprofessionele samenwerking – met ouders, leerkrachten, intern begeleiders en andere experts – leidt tot optimale ontwikkeling. Wat maakt samenwerking écht interprofessioneel? Hoe voorkom je eilandjesdenken en word je als rt’er een onmisbare verbinder in het onderwijs? Ontdek hoe je je expertise beter zichtbaar maakt, hoe je elkaars rol versterkt én hoe gezamenlijke doelen het kind écht verder helpen. Met praktische handvatten, voorbeelden en een reflectietool ga je zelf aan de slag. Samen kom je verder!