Artikelen
Wat is er mis met onze leerlingen? - 31/3
Nederlands onderwijs in het buitenland, een wereld aan mogeljkheden! - 31/3
Een tijdje wonen in het buitenland met je gezin, wie wil dat nu niet? Redactielid Thea Verberk-Bot maakte die droom waar en verhuisde voor vijf maanden naar Kreta met haar man en drie kinderen. Maar hoe organiseer je onderwijs als je kinderen leerplichtig zijn? In dit artikel lees je alles over de regels rondom de leerplicht, het belang van inschrijving, en hoe Nederlands Taal- en Cultuuronderwijs via Stichting NOB werkt. Ook maak je kennis met NTC-school Het Klokhuis op Kreta, waar kinderen uit expatgezinnen doelgericht en op maat les krijgen. Thea deelt haar ervaringen én praktische tips over de combinatie van een Griekse school, NTC-onderwijs en thuisonderwijs. Een inspirerend verhaal voor iedereen die droomt van een tijdelijk buitenlands avontuur met kinderen!
Omgaan met sensorische verwerkingsverschillen bij leerlingen - 31/3
Een kind dat wiebelt, zich snel terugtrekt of heftig reageert op aanraking kan meer nodig hebben dan alleen ‘grenzen en structuur’. In dit interview vertelt Carol Stock Kranowitz, auteur van de bestseller Uit de Pas, over Sensory Processing Disorder (SPD): een vaak gemiste oorzaak van gedragsproblemen in de klas. Ze legt uit hoe je SPD herkent, welke typen er zijn, en hoe je als leerkracht of remedial teacher steun biedt. Met praktische tips over rust, routines en beweging laat Kranowitz zien hoe je leerlingen helpt grip te krijgen op hun zintuiglijke wereld. Een must-read voor wie méér wil begrijpen van ogenschijnlijk ‘moeilijk’ gedrag in de klas.
Kinderen één-op-één begeleiden geeft me veel voldoening - 31/3
Henriëtte Berkvens is intern begeleider op een SBO-school in Limburg en heeft ruime ervaring in het basisonderwijs én als remedial teacher. In dit interview deelt zij haar loopbaanpad, de impact van haar LBRT-registratie, en haar visie op de kracht van samenwerking tussen onderwijs en zorg. Henriëtte benadrukt het belang van remedial teaching, zeker in het regulier onderwijs, en geeft een inkijkje in hoe haar school werkt met individuele leerlijnen en passende perspectieven. Ook vertelt ze over de waardevolle samenwerking met zorgpartners én een inspirerend praktijkvoorbeeld van een leerling voor wie RT het verschil maakte.
Recensies - 31/3
Read this... - 31/3
Zowel de leesvaardigheid als het leesplezier van Nederlandse tienjarigen is tussen 2016 en 2021 gedaald. Dit blijkt uit het internationale leesvaardigheidsonderzoek PIRLS-2021, waarvan het Expertisecentrum Nederlands afgelopen mei de resultaten heeft gepubliceerd. Niet langer scoren Nederlandse leerlingen boven het gemiddelde van Westerse landen. Ze presteren dus niet alleen minder goed dan voorheen, maar doen het ook minder goed in vergelijking met andere landen. We proberen hier met elkaar verandering in aan te brengen. Hier enkele tips om het lezen in de zomervakantie te bevorderen.
Wat een dag..... - 31/3
Heb je al gebruik gemaakt van ChatGPT? - 31/3
Redactioneel - 31/3
Redactioneel - 31/2
Writing-to-learn: hoe schrijven het leren van taal en vakinhoud kan stimuleren - 31/2
Schrijven is niet alleen een vaardigheid die leerlingen moeten beheersen, maar ook een krachtig middel om taal en vakinhoud te leren. Toch krijgt schrijfonderwijs vaak pas laat en beperkt aandacht, mede doordat het als complex en tijdrovend wordt gezien. Dit artikel pleit voor een andere benadering: writing-to-learn. Hierin staat schrijven niet alleen als eindproduct centraal, maar als actief leerproces. Leerlingen worden uitgedaagd hun gedachten te ordenen, taalvaardigheid te ontwikkelen en vakinhoud te doorgronden. De bijdrage vertaalt wetenschappelijke inzichten naar concrete adviezen voor de onderwijspraktijk, inclusief voorbeelden van effectieve schrijfactiviteiten. Zo laat het artikel zien dat schrijven, mits goed ingezet, voor elke leerling – ongeacht niveau of taalachtergrond – een sleutel tot diepgaand leren kan zijn. Een onmisbaar perspectief voor taal- én vakdocenten.
Durf te kiezen voor preventieve dyslexiezorg - 31/2
In 2014 klonk in Limburg een krachtig geluid: dyslexiezorg moest anders. Onder leiding van Ria Kleijnen ontstond in de Westelijke Mijnstreek een vernieuwende samenwerking tussen onderwijs, zorg en gemeenten. Het resultaat? Een succesvolle, preventieve aanpak die het kind centraal stelt en leesproblemen vroegtijdig en effectief aanpakt. In plaats van wachten op zware problematiek, wordt nu direct gehandeld bij signalen. Deze aanpak – inmiddels structureel verankerd – zorgt voor minder doorverwijzingen, betere samenwerking en lagere kosten. In dit interview blikt Ria terug op zes jaar pionieren en vooruitgang. Ze deelt inzichten over het belang van co-financiering, strategische samenwerking én de sleutelrol van remedial teachers. Een inspirerend verhaal over visie, moed en bewezen resultaten in de strijd tegen de ‘dyslexieparadox’. Lees verder hoe onderwijs en zorg samen echt het verschil maken.
Uit de hoek en in het zonnetje - 31/2
Ei, i-grec, of een Griekse ij - 31/2
We geven je niet op! - 31/2
Steeds meer kinderen kampen met angstklachten – soms zo ernstig dat schoolbezoek onmogelijk wordt. Als remedial teacher speel je een sleutelrol in het signaleren én ondersteunen van deze leerlingen. Dit artikel laat zien hoe angst zich uit in gedrag, hoe je als professional vanuit verbinding een veilige relatie opbouwt en welke concrete stappen je kunt zetten om leerlingen (weer) regie te geven over hun leerproces. Het gaat om meer dan didactische begeleiding: je werkt samen met ouders, collega’s en behandelaren, vaak in kleine, trage stapjes en soms tegen de stroom van het schoolsysteem in. Geen pasklare oplossingen, maar maatwerk, betrokkenheid en doorzettingsvermogen. Lees hoe je als remedial teacher écht verschil kunt maken – niet door de angst weg te nemen, maar door leerlingen te helpen erdoorheen te gaan.
IEP Leerlingvolgsysteem: kijken naar het kind met hoofd, hart en handen - 31/2
In dit artikel nemen we het IEP Leerlingvolgsysteem onder de loep. We spreken met productmanager Janneke Helsloot van Bureau ICE over de IEP Eindtoets, die inmiddels is omgevormd tot de IEP Doorstroomtoets, en het bijbehorende LVS. Wat maakt dit systeem uniek voor remedial teachers? IEP kijkt verder dan taal en rekenen, en brengt ook sociaal-emotionele ontwikkeling, leeraanpak en creatief vermogen in kaart – het ‘hoofd, hart en handen’-principe. Het leergerichte systeem werkt niet met normatieve scores, maar met individuele leergroeimeters en talentenkaarten, wat leidt tot minder toetsstress en meer eigenaarschap voor de leerling. Als remedial teacher biedt dit systeem waardevol inzicht in ontwikkelbehoeften én groeikansen. Benieuwd hoe je hiermee het verschil maakt voor jouw leerlingen? Lees verder!
Grove motoriek testen met 4-Vaardighedentest - 31/2
Een goede motoriek is essentieel voor de algehele ontwikkeling van een kind – fysiek, mentaal én sociaal. Toch haalt minder dan de helft van de Nederlandse kinderen de Beweegrichtlijnen. De 4S-en test (4ST) biedt uitkomst: een wetenschappelijk onderbouwde, praktisch toepasbare motoriektest die door motorisch specialisten is ontwikkeld. De test meet vier kernelementen van grove motoriek (springen-kracht, springen-coördinatie, stuiten-bal vangen en staan-balans) en levert een zorgindicatie op basis van concrete scores. Daarmee kunnen motorische achterstanden vroeg gesignaleerd worden en wordt duidelijk welke leerlingen baat hebben bij extra ondersteuning. Dit maakt de test waardevol voor vakleerkrachten, motorische remedial teachers en andere professionals in en rondom het bewegingsonderwijs. De 4ST draagt bij aan bewustwording van het belang van bewegen, het gericht stimuleren van motorische ontwikkeling en het doorbreken van negatieve spiralen van inactiviteit en achterstand. Meer weten over hoe deze test in te zetten? Lees verder!
Intern begeleider Denise Bothof: “Door het stapelen van interventies op verschillende niveaus hopen we dat een leerling zich ontwikkelt binnen zijn eigen mogelijkheden” - 31/2
Hoe geef je als basisschool effectief vorm aan remedial teaching en eigen leerlijnen? Op OBS De Tweemaster in Capelle aan den IJssel werkt intern begeleider Denise Bothof samen met leerkrachten, onderwijsassistenten en een intern opgeleide remedial teacher aan een stevig en doordacht ondersteuningsaanbod. In dit interview vertelt Denise hoe de school werkt met ondersteuningsniveaus, hoe hulp op maat wordt georganiseerd en hoe leerlingen met een ontwikkelperspectief doelgericht worden begeleid. Van diagnostisch onderzoek tot concrete rekenmaterialen, en van groepsdoorbroken werken tot succeservaringen in groep 5 – dit artikel biedt een inspirerende inkijk in hoe zorg op school écht het verschil kan maken.
Als je iets kunt, voel je je competent en dat motiveert - 31/2
Het leesniveau van Nederlandse jongeren daalt, en dat is zorgwekkend. Volgens orthopedagoog José Schraven begint leesplezier bij technisch goed kunnen lezen. In dit interview deelt ze haar scherpe visie op het leesonderwijs en legt ze uit waarom haar methodiek Zo leer je kinderen lezen en spellen (ZLKLS) bewezen effectief is. Schraven pleit voor heldere instructie, veel herhaling en het loslaten van digitale middelen ten gunste van echte aandacht voor het kind. Ze benadrukt het belang van vakkennis op de pabo en de cruciale rol van de leerkracht én remedial teacher in het aanleren van lezen en spellen. Een must-read voor iedereen die écht werk wil maken van beter leesonderwijs in Nederland.
Remedial Playing - 31/2
Begrijpend lezen is hot, maar wat werkt nu echt? - 31/2
Begrijpend lezen staat volop in de belangstelling – en dat is hard nodig. De leesmotivatie onder leerlingen is laag, de prestaties dalen en internationale vergelijkingen laten zien dat Nederland terrein verliest. In dit artikel neemt remedial teacher Annemarie Laseur je mee in de actuele staat van het begrijpend leesonderwijs. Wat werkt wél? En hoe kunnen we het tij keren? Aan de hand van recente inzichten en onderzoeken belicht zij drie cruciale pijlers: het belang van achtergrondkennis, een rijkere woordenschat en het strategisch inzetten van leesvaardigheden. Ook wordt duidelijk welke lessen we kunnen trekken uit de PIRLS- en PISA-resultaten, en wat scholen nú al doen om het leesonderwijs te verbeteren. Een must-read voor iedereen die begrijpend lezen weer op de kaart wil zetten — met visie, praktische handvatten en hoopvolle perspectieven.
Recensies - 31/2
Het belang van beleid - 31/2
Wil jij als remedial teacher of gespecialiseerde leerkracht echt het verschil maken in het lees-, spelling- en/of rekenonderwijs op jouw school? Deze cursus biedt je de kennis én praktische handvatten om schoolbreed beleid te ontwikkelen rond lezen, dyslexie, rekenen en dyscalculie. Vanuit een cyclisch model werk je in vier bijeenkomsten – verspreid over het schooljaar – aan een beleidsplan dat past bij de context van jouw school. Je leert hoe je de huidige situatie analyseert, prioriteiten stelt en effectieve verbeteracties formuleert. Intervisie, supervisie en concrete tools zorgen voor verdieping en draagvlak. Aan het eind van de cursus presenteer je een beleidsplan dat direct toepasbaar is in de praktijk. Voor onderwijsprofessionals in po, vo, (v)so en mbo die beleid willen maken dat écht werkt. Wil je duurzaam onderwijsverbetering realiseren? Dan is dit je kans. Ontdek hoe jij beleid omvormt tot krachtige praktijk!
Samen zijn we de LBRT - 31/2
Redactioneel - 31/1
De Wet doorstroomtoetsen in het primair onderwijs - 31/1
Sinds 2023 is de Wet doorstroomtoetsen van kracht, die de overgang van basisschool naar middelbare school eerlijker moet maken. Groep 8-leerlingen krijgen nu in januari een voorlopig schooladvies, maken in februari een doorstroomtoets, en ontvangen in maart hun definitieve advies. Scoort een leerling beter dan verwacht? Dan moet de school het advies bijstellen. Zo wil de overheid kansenongelijkheid tegengaan, bijvoorbeeld tussen kinderen van hoog- en laagopgeleide ouders. Ook komt er één centrale aanmeldweek en worden alle doorstroomtoetsen voortaan op gelijke moeilijkheidsgraad genormeerd. De sleutelmacht van basisscholen verdwijnt, en leerlingen krijgen meer kans op passend vervolgonderwijs. Klik verder voor het hele verhaal.
Verhaalbegrip bij peuters en kleuters - 31/1
Voorlezen van (digitale) prentenboeken speelt een cruciale rol in de taalontwikkeling en het verhaalbegrip van jonge kinderen. Verhalende teksten zijn complexer dan dagelijkse taal, maar juist via herhaald voorlezen leren peuters en kleuters de structuur, woordenschat en opbouw van verhalen begrijpen. Onderzoek toont aan dat dit helpt om later beter te leren lezen en voorkomt leesproblemen. Digitale prentenboeken met animaties en geluid kunnen dit proces ondersteunen, mits ze niet te veel afleidende elementen bevatten. Vooral kinderen uit taalarmere gezinnen kunnen hier baat bij hebben. Toch ontstaan voorleesroutines niet vanzelf, ook niet met digitale middelen – en dat vraagt om verder onderzoek. Klik verder om te lezen hoe jonge kinderen boekentaal leren begrijpen en waarom voorlezen zó belangrijk is.
Taalscaffolding als een complex ambacht van de taalbewuste docent - 31/1
In meertalige klassen is taalsteun cruciaal – maar hoe doen docenten dat eigenlijk? Dit onderzoek laat zien hoe leraren in het Eerste Opvang Anderstaligen (EOA) onderwijs taal gebruiken om begrip en vaardigheden te versterken. Aan de hand van drie praktijkvoorbeelden wordt duidelijk hoe ‘scaffolding’ op woord- en zinsniveau werkt via unpacking en repacking. Docenten blijken taal actief te ondersteunen, vaak verweven met de inhoud van het vak. Taalsteun hoeft dus geen extra taak te zijn, maar juist een krachtig middel om leerlingen inhoudelijk én talig verder te helpen. Lees het hele artikel voor de voorbeelden en inzichten.
Volg kindvriendelijk de ontwikkeling van een leerling met het Boom LVS - 31/1
Boom test onderwijs biedt een compleet leerlingvolgsysteem om leerlingen te verwachten, volgen en verdiepen. In dit artikel vertelt uitgever Judith Rood over de verwachtingstests (zoals de NIO), de korte en kindvriendelijke volgtoetsen én de verdiepende toetsen voor o.a. dyslexie en dyscalculie. Via duidelijke analyses en koppelingen met o.a. ParnasSys krijg je gericht zicht op ontwikkeling. Ook zijn er materialen voor in de klas of rt-praktijk. Benieuwd hoe je met Boom toetst wat je écht wilt weten? Klik door voor het hele interview en overzicht van mogelijkheden.